Fay Hattı Sorgulama Sistemi Açıldı

Son zamanlarda sık sık depremler meydana gelmeye başladı. Önce İstanbul, sonra Manisa, Elazığ ve Malatya depremleri insanları acaba evim depremle ilgili riskli bölgede mi, evimin altından fay hattı geçiyor mu sorularının cevaplarını aramaya yöneltti. En son Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde 6.8 şiddetinde bir deprem oldu ve 41 kişi vefat etti. Peki Türkiye'de kaç tane fay hattı var? Fay hatları nerede, evimin altından geçiyor mu?

Fay kelimesi yerkabuğunun yapı gereci olan ve doğada büyük yer tutan, bir ya da birkaç mineralden oluşmuş kütlelerinde gözle görülecek kadar kayma hareketi gösteren kırıklara verilen genel bir isimdir. Türkiye coğrafyası içerisinde Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı bulunuyor. Türkiye’nin büyük bir bölümünün deprem tehlikesi barındırması nedeniyle fay hatlarının nerelerden geçtiğini sorgulamak büyük önem arz ediyor.

Dünyadaki yerkabuğundaki büyük ya da küçük ölçeklerdeki kayma yüzeylerine FAY adı verilir. Ya da Fay kısaca üzerinde deprem olan ve hareket eden iki levha arasında yer alan ara yüzey anlamına gelir.

Son zamanlarda aktif deprem oluşturmuş olan tüm faylar ve fay hatları diri fay olarak adlandırılır. Fayların dirilik dereceleri sadece yazılı tarihsel bilgilerden değil, bununla birlikte tarihi yapıları etkileyen depremlerden ve faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir.

Yerkabuğunu oluşturan kayaçların bir yüzey boyunca kırılmasıyla oluşan iki parçanın birbirine göre yerdeğiştirmesidir. Fay hattı kendi içerisinde hareket yönlerine göre ayrılmaktadır. Bu ayrımlar yatay hareketler sonucunda oluşuyor ise faylara doğrultu atımlı fay adı verilmektedir. Fayın oluşturduğu iki ayrı blok birbirlerine göre sağa ve sola doğru hareket etmektedir. Bu sağ ve sol yön doğrultulu atılımlı fay adını almaktadır. Düşey bir şekilde hareket eden fay sistemleri ise eğim atımlı fay adı verilir. Fay hatları kendi içlerinde sağ ve sol blokların hareketlerine göre değişir ve farklı isimlerle anılır. Fay hattı, depremin kaynağı olması nedeniyle tüm bu hareket işlemleri depreme neden olacak sallantıları ortaya çıkarmaktadır.

Fay hattı sorgulaması, MTA'nın sitesinde yer alan fay hattı sorgulama ekranından yapılabilmektedir. Fay hattı sorgulama sitesi linki aşağıdadır: http://yerbilimleri.mta.gov.tr/anasayfa.aspx